Η προσπάθεια για μια κατάπαυση πυρός στα μέτωπα της Ουκρανίας και τα σχέδια της Άγκυρας για τη Συρία αναμένεται να είναι τα θέματα που θα κυριαρχήσουν στη συνάντηση που θα έχουν σήμερα στο Σότσι ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, και ο Τούρκος ομόλογός του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Το ταξίδι του Ερντογάν – το όγδοο στη Ρωσία από τις αρχές του 2019 – ακολουθεί μια τριμερή συνάντηση με τον Πούτιν και τον Ιρανό πρόεδρο, Εμπραχίμ Ραϊσί, στην Τεχεράνη τον περασμένο μήνα.
Στην πρωτεύουσα του Ιράν, στις 19 Ιουλίου, ο Ρώσος πρόεδρος προειδοποίησε τον Ερντογάν εναντίον οποιασδήποτε νέας τουρκικής στρατιωτικής επιχείρησης στη βόρεια Συρία εναντίον των Κούρδων των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG).
Για ορισμένους αναλυτές, οι διαρκώς επανερχόμενες εντάσεις αποτελούν μέρος μιας «ανταγωνιστικής συνεργασίας» που καθορίζει, όπως λένε, τη σχέση των δύο ηγετών τα τελευταία είκοσι χρόνια, με την Τουρκία να εμφανίζεται αναβαθμισμένη το τελευταίο διάστημα με προφίλ γεωπολιτικού παίκτη – κλειδιού, λόγω της κατάστασης στην Ουκρανία.
Τρεις εβδομάδες μετά τη συνάντησή τους στην Τεχεράνη, ο επικεφαλής του τουρκικού κράτους συναντά ξανά τον Ρώσο πρόεδρο σήμερα, ενισχυμένος διπλωματικά, από την πρόσφατη επιτυχία της Άγκυρας, που διευκόλυνε τη διεθνή συμφωνία για την επανέναρξη των εξαγωγών ουκρανικών σιτηρών μέσω του Βοσπόρου.
Η Τουρκία θα ήθελε να προχωρήσει αυτήν τη διπλωματική της κυριαρχία, εξασφαλίζοντας τώρα την έναρξη διαπραγματεύσεων με σκοπό να συμφωνηθεί μια ενδεχόμενη κατάπαυση του πυρός, μετά από συνομιλίες των Πούτιν – Ζελένσκι, ει δυνατόν στην Κωνσταντινούπολη.
«Συζητήσαμε το εάν η συμφωνία για τα σιτηρά μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για κατάπαυση του πυρός με διάρκεια», είπε προχθές Τετάρτη ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου έπειτα από συνάντηση που είχε με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ στην Ασία.
Όμως, η προσπάθεια περιπλέκεται από τη σύγκρουση συμφερόντων των δύο πλευρών στο πεδίο της Συρίας. Αναλυτές εκτιμούν ότι και στη σημερινή συνάντηση ο Ερντογάν θα επιδιώξει την συναίνεση της Μόσχας – ή τουλάχιστον την έλλειψη αντίθεσής της – σε μια τουρκική στρατιωτική επιχείρηση στη βόρεια Συρία. Το αν αυτό θα επιτευχθεί μετά τη σημερινή συνάντηση και αν ναι, ποια ανταλλάγματα θα ζητήσει η Μόσχα, μένει να φανεί.
Η Ρωσία, βασικός υποστηρικτής του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος του εναέριου χώρου της βόρειας Συρίας, ενώ η Τουρκία επιμένει στον σχεδιασμό της για στρατιωτικές επιχειρήσεις στην περιοχή με στόχο να δημιουργήσει αυτό που αποκαλεί «ζώνη ασφαλείας» απωθώντας κουρδικές ένοπλες ομάδες.
«Ο Ερντογάν θέλει το πράσινο φως για μια στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία», εκτιμά ο Κερίμ Χας, Τούρκος πολιτικός αναλυτής με έδρα τη Μόσχα. «Όπως είδαμε στη σύνοδο κορυφής της Τεχεράνης, το Ιράν και η Ρωσία είναι κατά αυτής της επιχείρησης, αλλά νομίζω ότι ο Ερντογάν μπορεί να πείσει τον Πούτιν. Πολλά πράγματα εξαρτώνται από την εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία, καθώς ο Τούρκος πρόεδρος θα ήθελε να ξεκινήσει την επιχείρηση πριν από τις εκλογές, ώστε να έχει πολιτικό κέρδος»
Τέλος, στο τραπέζι της συνάντησης αναμένεται να τεθεί – είτε αυτό ανακοινωθεί, είτε όχι – και το θέμα της αγοράς από τη Μόσχα τουρκικών τηλεκατευθυνόμενων μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAVs). Η Άγκυρα έχει προμηθεύσει την Ουκρανία με αρκετά οπλισμένα Bayraktar-TB2, που σύμφωνα με δυτικούς στρατιωτικούς αναλυτές έχουν δείξει την αποτελεσματικότητά τους εναντίον των ρωσικών αρμάτων μάχης.
