Την καλημέρα μου σε όλες τις απελπιστικά αγανακτισμένες υπάρξεις,
Μιλούσε πάντα χαμηλόφωνα και έκανε και κάτι άλλο που μου είχε φανεί αλλόκοτο. Ποτέ δεν καθότανε στις θέσεις των μέσων μεταφοράς. Πάντα στεκόταν όρθιος και κρεμόταν απ’ τις χειρολαβές. Χθες είχαμε μοίρασμα τροφίμων σε χρήστες και άστεγους της ευρύτερης περιοχής της Ομόνοιας. Ενθουσιάστηκα όταν τον είδα στην πλατεία μαζί με τους άλλους εθελοντές.
Ήτανε Αλβανός δεύτερης γενιάς. Τον ρώτησα πως και δεν είχε πάει σε κανένα χωριό για τις γιορτές. «Η Αθήνα είναι το χωριό μου», μου απάντησε, «και επειδή δεν έχω οικογένεια ζωντανή εδώ πέρα, ήρθα μαζί σας, να νοιαστούμε αυτούς που είναι μόνοι τέτοιες μέρες. Κανείς δεν πρέπει να μένει χωρίς φαγητό, όταν όλοι οι υπόλοιποι τρώνε μέχρι σκασμού. 9 άτομα στην Λάρισα φάγανε τόσο πολύ που κατέληξαν στο νοσοκομείο. Το άκουσες αυτό; Η κυρία Ελένη που μένει στον δρόμο επειδή της πήραν το σπίτι, έχεις ακούσει για τους πλειστηριασμούς; Ναι της πήραν το σπίτι το 2020. Δεν κουνήθηκε φύλλο. Είχαμε πανδημία τότε βλέπεις. Εδώ στην Αραχώβης έμενε. Ξέρεις από πότε έχει να φάει; Από χθες που της πήγα εγώ φαγητό».
Αφού τελειώσαμε το μοίρασμα βρήκα ευκαιρία και τον ρώτησα γιατί όταν μιλάει αλβανικά χαμηλώνει τη φωνή του: «Από συνήθεια. Τα αλβανικά τα μιλούσα κυρίως με την οικογένειά μου. Κατά τα’ άλλα μιλούσαμε όλοι ελληνικά. Όποτε ήμασταν έξω όμως, και ήθελε να μου πει κάτι η σχωρεμένη η μάνα μου στα αλβανικά, χαμήλωνε τη φωνή της πολύ. Έτσι είχα μάθει και εγώ να μιλάω. Ήσυχα, να μην ακούγεται ότι μιλάμε αλβανικά. Ξέρεις όπως λένε οι έλληνες μεταξύ τους: είναι αλβανός αυτός, χαμηλόφωνα, ψιθυριστά. Σαν να ναι ντροπή να είσαι από την Αλβανία. Τώρα βέβαια δεν είναι τόσο ντροπή. Περισσότερο ντροπή είναι να είσαι απ’ το Αφγανιστάν, ή τη Συρία, απ’ το Πακιστάν ή το Κονγκό. Η ντροπή όμως αυτή για όσους ήρθαμε εδώ το ‘90 έγινε δεύτερη φύση μας για αρκετό καιρό και έτσι μεταξύ μας τη γλώσσα μας μάθαμε να τη μιλάμε χαμηλόφωνα, για να μην ενοχλούμε.
Έμαθα να κάνω και κάτι άλλο για να μην προκαλώ. Θυμάσαι πριν από ‘κανα μήνα που πήραμε μαζί το τρόλεϊ να πάμε να συναντήσουμε τον Ορέστη στο Παγκράτι; Θυμάσαι που με ρώτησες γιατί δεν κάθισα στην κενή θέση δίπλα σου; Κι αυτό απ’ τη ντροπή μου έμεινε συνήθειο.
Τη δεκαετία του ’90 όποιος ήταν Αλβανός θεωρούταν αυτομάτως κλέφτης. Είχε συμβεί μια φορά να είμαι στο λεωφορείο και κάποια γριά να χάσει το πορτοφόλι της. Η γριά υστερίαζε για τη σύνταξή της. Ο οδηγός σταμάτησε και έκλεισε τις πόρτες μέχρι να βρεθούν τα κλοπιμαία. Τη δουλειά την είχε κάνει Έλληνας. Τον πιάσανε επί τόπου, αλλά φυσικά οι υποψίες πέσανε πρώτα στον Αλβανό. Ο οδηγός με ανάγκασε να αδειάσω την τσάντα και τις τσέπες μου μπροστά σε όλους. Τέτοια ντροπή δεν είχα ξανανιώσει. Όλοι με κοιτούσανε σαν να έχω παραβεί τις δέκα εντολές. Έκανα να μπω σε μέσα μαζικής μεταφοράς πάνω από δύο μήνες. Από τότε όταν μπαίνω κρατιέμαι απ’ τις χειρολαβές και με τα δύο χέρια για να μην κινώ υποψίες. Αν με ρωτάς σ’ αυτή τη χώρα οι Άλλοι, είτε είναι έλληνες άστεγοι, χρήστες, είτε είναι ξένοι, πρόσφυγες και μετανάστες είναι καταδικασμένοι να ζουν στη σιωπή και στο σκοτάδι για να μην κινούν υποψίες».
Ποιος να το ‘λεγε πως μετά από 20 χρόνια πως αυτός που δεν είχε να φάει θα μοίραζε φαγητό στους πεινασμένους;
Πολύ important footnote: Να μένουμε μαζί για να μη ζήσουμε στη σιωπή και το σκοτάδι συντρόφισσες.
Απ’ τα αλληλέγγυα Εξάρχεια,
για το Κοσμοδρόμιο
Η Γειτόνισσα.
