Αρκετές εκρήξεις σημειώθηκαν γύρω από τον αγωγό αμμωνίας «Τολιάτι-Οδησσός» στην περιοχή Κουπιάνσκ του Χαρκόβου, δήλωσε σήμερα ο Ουκρανός επικεφαλής της στρατιωτικής διοίκησης της περιοχής, Όλεγκ Σινεγκούμποφ.
Σημειώνεται ότι στην περιοχή μαίνονται μικρής κλίμακας συγκρούσεις, με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας να ανακοινώνει την περασμένη εβδομάδα ότι ρωσικές δυνάμεις ενεπλάκησαν με ουκρανικές δυνάμεις κοντά στα χωριά Μασιουτόφκα και Μπερεστοβόγιε.
Σύμφωνα με τον Σινεγκούμποφ, έξι εκρήξεις σημειώθηκαν κοντά σε αντλιοστάσιο στο χωριό Μασιουτόφκα. «Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει αμμωνία στον αέρα. Η κατάσταση είναι υπό έλεγχο», έγραψε στο κανάλι του στο Telegram. Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δεσμεύτηκε σήμερα ότι ο αγωγός θα αποκατασταθεί «αν χρειαστεί». Το Κίεβο κατηγορεί τη Ρωσία για το χτύπημα, ενώ το ρωσικό υπουργείο Άμυνας εξέδωσε ανακοίνωση που μιλά για δράση ομάδας Ουκρανών σαμποτέρ.
Ο αγωγός, κατασκευασμένος το 1979, είχε σχεδιαστεί να διοχετεύει ως και 2,5 εκατομμύρια τόνους αερίου αμμωνίας ετησίως από την περιοχή του Βόλγα στη Ρωσία προς το λιμάνι Πιβντένιι (γνωστό ως Γιούζνι στα Ρωσικά) της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα, που βρίσκεται κοντά στην Οδησσό. Από εκεί η αμμωνία μπορεί να διοχετευθεί στις διεθνεί αγορές. Αυτός αγωγός έκλεισε μετά την κλιμάκωση του πολέμου τον περασμένο Φεβρουάριο.
Η επανέναρξη της λειτουργίας του αγωγού αμμωνίας «Τολιάτι-Οδησσός» αποτελεί μέρος της συμφωνίας για την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας. Η συμφωνία για τα σιτηρά παρατάθηκε για δύο μήνες στις 18 Μαΐου. Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε νωρίτερα ότι το μέρος της συμφωνίας που αφορά τις υποχρεώσεις προς τη Μόσχα δεν εφαρμόζεται. Η Μόσχα επιμένει πως για να υπάρχει ουσιαστική υλοποίηση της συμφωνίας από όλες τις μεριές μένει ακόμα το να παραχωρηθεί στα ρωσικά πλοία πρόσβαση σε ξένα λιμάνια, να διευθετηθεί η κατάσταση σχετικά με την ασφάλιση των φορτίων,να συνδεθεί η Rosselkhozbank με το σύστημα SWIFT και να ξεκινήσει ξανά να λειτουργεί ο αγωγός αμμωνίας «Τολιάτι-Οδησσός».
Μετά την τελευταία παράταση της συμφωνίας, η Μόσχα εξέφρασε την ελπίδα ότι τα αιτήματά της θα ικανοποιηθούν και προειδοποίησε ότι εάν αυτό δε συμβεί, η συμφωνία ενδέχεται να μην παραταθεί ξανά.
Μόσχα: Χτύπημα ουκρανικής ομάδας σαμποτάζ-έκχυση αμμωνίας στο περιβάλλον
«Στις 5 Ιουνίου, περίπου στις 21:00 ώρα Μόσχας [18:00 GMT], μια ουκρανική ομάδα σαμποτάζ και αναγνώρισης ανατίναξε τον αγωγό αμμωνίας Τολιάτι-Οδησσός κοντά στον οικισμό Μασιουτόφκα στην περιοχή του Χαρκόβου», δήλωσε σήμερα το ρωσικό υπουργείο Άμυνας.
Το υπουργείο χαρακτήρισε την έκρηξη του αγωγού ως τρομοκρατική επίθεση και δήλωσε ότι υπάρχουν θύματα στον άμαχο πληθυσμό, τα «έχουν λάβει την απαραίτητη ιατρική βοήθεια».
Η αμμωνία δεν αναγνωρίζεται ως παραδοσιακός παράγοντας χημικών όπλων, αλλά η έκθεση σε πολύ υψηλά επίπεδα της χημικής ουσίας μπορεί να βλάψει τους πνεύμονες και να προκαλέσει θάνατο. Η αμμωνία είναι επίσης εξαιρετικά τοξική για τα ψάρια, την άγρια ζωή και τη φυτική ζωή.
Ζαχάροβα: Είναι το Κίεβο που δεν επιθυμεί τη λειτουργία του αγωγού
Η Μόσχα θα καταβάλει προσπάθειες για να ανακαλύψει τις συνθήκες υπό τις οποίες σημειώθηκε έκρηξη στον αγωγό αμμωνίας «Τολιάτι-Οδησσός», αλλά είναι ήδη προφανές ότι το είναι το Κίεβο εκείνο που δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ να τον θέσει ξανά σε λειτουργία, δήλωσε νωρίτερα η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα.
«Θα κάνουμε, φυσικά, προσπάθειες για να μάθουμε τις συνθήκες του ατυχήματος, αλλά μπορούμε ήδη να πούμε ότι η μόνη χώρα που δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ να αναβιώσει τον αγωγό ήταν, φυσικά, το καθεστώς του Κιέβου», είπε.
Σύμφωνα με τη Ζαχάροβα, η αποκατάσταση του κατεστραμμένου αγωγού αμμωνίας θα διαρκέσει έναν έως τρεις μήνες. «Σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις, οι εργασίες επισκευής και αποκατάστασης [στον αγωγό] θα διαρκέσουν περίπου έναν έως τρεις μήνες, υπό την προϋπόθεση ότι η τοποθεσία είναι προσβάσιμη», είπε η Ζαχάροβα.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπ.Εξ. επεσήμανε ότι ο αγωγός αμμωνίας αποτελεί κλειδί για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, με τα 2 εκατομμύρια τόνους πρώτης ύλης που, υπό κανονικές συνθήκες, διοχετεύονται μέσω αυτού ετησίως να χρησιμοποιούνται για την παραγωγή λιπασμάτων «αρκετών για να θρέψουν 45 εκατομμύρια ανθρώπους».
«Έτσι, το καθεστώς του Κιέβου όχι μόνο έχει εξαλείψει τη φυσική δυνατότητα παροχής αμμωνίας στις παγκόσμιες αγορές, αλλά έχει επίσης πλήξει τις συνολικές προσπάθειες για την καταπολέμηση της πείνας και τη βοήθεια φτωχών χωρών στην Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική, καθώς και τις προσωπικές προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, [Αντόνιο] Γκουτέρες, ο οποίος έχει προωθήσει μια ξεχωριστή πρωτοβουλία για τον αγωγό αμμωνίας και, γενικότερα, πρότεινε τη συμφωνία σιτηρών της Κωνσταντινούπολης, της οποίας η ανθρωπιστική σημασία δυστυχώς υποτιμάται μπροστά στα μάτια μας», πρόσθεσε.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, μόνο το 27% των ουκρανικών σιτηρών έχει πάει σε χώρες χαμηλού και χαμηλότερου μεσαίου εισοδήματος όπως η Αίγυπτος, η Κένυα και το Σουδάν, ενώ το 47% έχει πάει σε χώρες με υψηλότερο εισόδημα, όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Ολλανδία.
Παράλληλα, υπάρχουν αναφορές πως μεγάλο μέρος των εξαγωγών σιτηρών της Ουκρανίας έχει καταλήξει ως ζωοτροφές σε εύπορες χώρες. Έρευνα του Φεβρουαρίου από αυστριακό ΜΜΕ διαπίστωσε ότι οι χώρες που κινδύνευαν από λιμό είχαν λάβει μόνο το 15% των παραδόσεων, ενώ σχεδόν το μισό καλαμπόκι και σιτάρι που εξήχθη στην Ε.Ε. κατέληξε να ταϊζει γουρούνια, τα οποία έπειτα θα γίνονταν ιβηρικό χαμόν.
