Το Σάββατο 27 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο το προγραμματικό (και πρώτο) συνέδριο του νέου αριστερού κόμματος της Γερμανίας «Συμμαχία Ζάρα Βάγκενκνεχτ-για Λογική και Δικαιοσύνη». Σκοπός του συνεδρίου ήταν η διαμόρφωση του πολιτικού προγράμματος που θα οδηγήσει το νέο κόμμα στις ευρωεκλογές που θα διεξαχθούν φέτος.

Η επικεφαλής του κόμματος είπε στο πρακτορείο Reuters πως «φοβόμαστε για τη δημοκρατία, φοβόμαστε πως ο θυμός και η διχόνοια στη χώρα μας θα ενισχύσει το κόμμα της AfD», το υπερσυντηρητικό κόμμα της «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» που κινείται στις παρυφές και εντός της άκρας Δεξιάς. Το συνέδριο συμφώνησε σχετικά στο να αποκλείσει κάθε είδους συνεργασία με την AfD.

Το κόμμα της Βάγκενκνεχτ φαίνεται να έχει ισχυρή βάση στην πρώην Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία, στα «νέα κρατίδια», όπως έχει επικρατήσει να ονομάζεται αυτό το τμήμα της Γερμανίας. Αυτό φαίνεται, σύμφωνα με το Reuters, από το ύψος της οικονομικής συνδρομής που έρχεται από πολίτες αυτών των κρατιδίων.

Σύμφωνα με τις πηγές ο μέσος όρος ηλικίας των συνέδρων ήταν υψηλός. Σημαντικές στιγμές του συνεδρίου ήταν αφενός η τοποθέτηση του Όσκαρ Λαφοντέν σχετικά με τον πόλεμο στη Γάζα. Ο παλαίμαχος σοσιαλδημοκράτης ηγέτης κατηγόρησε ευθέως το Ισραήλ για διάπραξη εγκλημάτων πολέμου και αναφερόμενος στην ιστορική ευθύνη της Γερμανίας για το ολοκαύτωμα των Εβραίων είπε πως η Γερμανία οφείλει να μάχεται κατά του αντισημιτισμού, να υπερασπίζει το Ισραήλ ως κρατική οντότητα και να προστατεύει τη ζωή των Εβραίων, ανδρών και γυναικών. Το αυτό όμως ισχύει και για του Παλαιστίνιους, είπε ο Λαφοντέν και κατηγόρησε τη γερμανική κυβέρνηση πως δε δρα στην κατεύθυνση της υπεράσπισης της ζωής των Παλαιστινίων, ούτε στην κατεύθυνση της κατάπαυσης του πυρός. Τέλος, χαρακτήρισε την αποστολή όπλων στην Ουκρανία ως κατακριτέα λόγω της ιστορίας του ναζισμού και του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Εξίσου σημαντική ήταν η στιγμή ήταν η τοποθέτηση της συγγραφέα και δημοσιογράφου Ντανιέλα Νταν, η οποία με αφορμή το γεγονός πως το συνέδριο έλαβε χώρα την Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος, υπενθύμισε την ιστορική ευθύνη της Γερμανίας, κατήγγειλε την άνοδο της άκρας δεξιάς, ονόμασε τον καπιταλισμό ως αιτία των πολέμων και της καταστροφής της φύσης, ενώ δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τον Κόκκινο Στρατό για την καίρια συνεισφορά του στη συντριβή των χιτλερικών στρατευμάτων.

Στο πρόγραμμα αυτό καθ’ αυτό, το κείμενο ξεκινά με το προοίμιο που τιτλοφορείται «Μια ανεξάρτητη Ευρώπη κυρίαρχων κρατών -ειρηνικά και δίκαια». Στο προοίμιο αναφέρεται πρώτο από όλα το ζήτημα του πολέμου και της ειρήνης και ειδικά το θέμα του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας «του πιο επικίνδυνου από τη λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου» και πως αυτός τοποθετείται σε ένα γενικότερο πλαίσιο πολέμων και βίας που συνοδεύονται από τη δημιουργία παγκοσμίων αντίπαλων στρατοπέδων, κούρσα εξοπλισμών και πολεμική ρητορεία εντός της Ε.Ε..

Το κόμμα στηρίζει διπλωματικές και ειρηνικές λύσεις καθώς έτσι θα καταστεί δυνατόν η Ευρώπη να προωθήσει τη συμφέροντα της, να προστατεύσει τη δημοκρατία και τα κοινωνικά της επιτεύγματα, ενώ αυτό είναι απαραίτητη προϋπόθεση ώστε να αντιμετωπιστεί ο αποκλεισμός της Ευρώπης από τις ασιατικές αγορές αλλά και για να αντιμετωπιστεί με παγκόσμια συνεργασία η κλιματική αλλαγή. Το κόμμα προτείνει τερματισμό της πολιτικής των κυρώσεων που, κατά το πρόγραμμα πάντα, βλάπτουν την ευρωπαϊκή δημοκρατία, οικονομία και κοινωνία και τροφοδοτούν την άκρα δεξιά.

Το πρόγραμμα έχει τέσσερις ενότητες. Η πρώτη αφορά την οικονομία και ζητά «λογική» ώστε να διασφαλιστεί το μέλλον. Σχετικά με αυτό το κόμμα ζητά μεταξύ άλλων προστασία των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, περιορισμό της κεντρικής εξουσίας των Βρυξελλών και της Κομισιόν, σπάσιμο των τραπεζών σε καθαρά επενδυτικές και σε αποταμιευτικές, βελτίωση του τρόπου οργάνωσης των δαπανών ώστε να μην οδηγούν σε εργολάβους που χρησιμοποιούν φτηνή εργασία και φτηνά υλικά. Για τον αγροτικό τομέα ζητούν ενίσχυση της μικρής και μεσαίας αγροτικής παραγωγής, στήριξη της τοπικότητας και της βιοποικιλότητας, απαγόρευση του πατενταρίσματος των σπόρων και πρόοδο στο θέμα της προστασίας των ζώων και της φύσης εν γένει. Ταυτόχρονα ζητούν αναθεώρηση της πολιτικής στο διεθνές εμπόριο ώστε να μην οδηγούν οι συμφωνίες σε χάσιμο θέσεων εργασίας στην Ευρώπη, αλλά και ούτε σε υπερεκμετάλλευση της εργασίας στον Παγκόσμιο Νότο.

Στο κοινωνικό κομμάτι αυτό που κατέχει την πρώτη θέση είναι το θέμα της εργασίας και του κεφαλαίου. Εδώ το κόμμα ζητά βελτίωση των συνθηκών εργασίας, καλούς μισθούς και συντάξεις και αποκοπή της ενέργειας, των υποδομών, της υγείας και των μετακινήσεων από την αγορά με επαναφορά του κοινωνικού κράτους. Καθώς το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών αυξάνει, το κόμμα προτείνει φορολόγηση των πλουσίων, φορολογία 25% στα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων και φορολόγηση των κεφαλαίων Ευρωπαίων σε φορολογικούς παραδείσους.

Στο τρίτο σημείο κατατίθενται οι θέσεις σχετικά με την ειρήνη. Το κόμμα ζητά την επιστροφή της διπλωματίας και τον αφοπλισμό της Ευρώπης για μία «ειρηνική Ευρώπη σε έναν πολυπολικό κόσμο». Ζητά ομοφωνία για αποφάσεις που έχουν να κάνουν με στρατιωτική δραστηριότητα και απαγόρευση εξαγωγών όπλων. Ειδική αναφορά γίνεται στη  αντίφαση μεταξύ της διαρκούς αναβλητικότητας όσον αφορά την ένταξη της, της Αλβανίας, Βοσνίας, της Βόρειας Μακεδονίας του Μαυροβουνίου και της Σερβίας στην Ε.Ε. και τη ζέση με την οποία η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φον ντερ Λάιεν δουλεύει για ένταξη της Ουκρανίας, της Γεωργίας και της Μολδαβίας. Αυτό δείχνει πως η διεύρυνση της Ένωσης δε γίνεται με αρχές αλλά με πολιτικές και πολεμικές σκοπιμότητες. Να σημειωθεί πως το Κόσοβο δεν αναφέρεται καθόλου, σημάδι πως στο κόμμα αμφισβητείται η νομιμότητα αυτής της κρατικής οντότητας. Εξ’ αυτού ζητούν μορατόριουμ της διεύρυνσης της Ε.Ε. και απορρίπτουν την ένταξη των τριών πρώην σοβιετικών δημοκρατιών. Στον αντίποδα ζητούν πολιτικές που θα βοηθούν όλες τις χώρες οι οποίες γειτονεύουν με την Ε.Ε. ώστε να καταπολεμηθεί η φτώχεια και να προοδεύσουν οι τοπικές οικονομίες και κοινωνίες.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι θέσεις του κόμματος σχετικά με την παράτυπη («παράνομη» στο κείμενο) μετανάστευση. Το δικαίωμα στο άσυλο για θύματα πολιτικών, θρησκευτικών και άλλων διώξεων είναι ξεκάθαρο. Όσον αφορά πρόσφυγες από περιοχές με πόλεμο και αστάθεια, το κόμμα προκρίνει να μένουν σε γειτονικές ασφαλείς χώρες, όσο αυτό είναι δυνατόν. Προχωρώντας, στο πρόγραμμα γράφεται πως όσο κατανοητό είναι ότι άνθρωποι ψάχνουν διέξοδο στην Ευρώπη από τη φτώχεια, την υπανάπτυξη και την οικονομική δυσπραγία άλλο τόσο ξεκάθαρο είναι πως η μετανάστευση δεν μπορεί να είναι η λύση που θα λύσει το παγκόσμιο πρόβλημα της φτώχιας.

Γίνεται σαφής αναφορά σε αποτυχημένες πολιτικές μετανάστευσης στη Γαλλία, όπου ο κοινωνικός αποκλεισμός έχει οδηγήσει σε παράλληλες κοινωνίες μουσουλμάνων όπου επικρατεί η Σαρία και πως αυτό δεν αφορά τις περιοχές όπου ζουν και δραστηριοποιούνται οι εύποροι και πλούσιοι αλλά εκεί που ζουν οι πιο φτωχοί. Η μετανάστευση σύμφωνα με το πρόγραμμα συμβάλλει μεν στον εμπλουτισμό της κοινωνίας, στο βαθμό όμως που δεν επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τις λαβωμένες από τις πολιτικές των περικοπών κοινωνικές δομές υποστήριξης των ασθενέστερων τάξεων.

Ειδική αναφορά γίνεται στους δεκάδες χιλιάδες πνιγμούς και θανάτους στη Μεσόγειο και αλλού και το κόμμα ζητά δράση ενάντια στα κυκλώματα που μεταφέρουν τους ανθρώπους με τις βάρκες. Λύση στο πρόβλημα είναι να στηρίξει η Ε.Ε. την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη επί τόπου στις χώρες καταγωγής. Η Ε.Ε. πρέπει αντίθετα να σταματήσει να φέρνει επιστήμονες από τον Παγκόσμιο Νότο και αντίθετα να ενισχύει την παραμονή τους στις χώρες τους ώστε να προσφέρουν εκεί. Αυτό απαιτεί πλήρη αναθεώρηση της εξωτερικής, εμπορικής και αναπτυξιακής πολιτικής από πλευρά Ευρώπης.

Στο τέταρτο σημείο γίνεται αναφορά στις ελευθερίες και τη δημοκρατία. Το κόμμα ζητά περιορισμό των εξουσιών των Βρυξελλών προς όφελος των εθνικών και τοπικών αρχών της κάθε χώρας. Θέλει μια ΕΕ που να μην κυβερνάται με διατάγματα και ζητά περιστολή της ισχύος που έχουν αποκτήσει τα λόμπι των διαφόρων εταιρειών στις Βρυξέλλες. Εδώ, γίνεται λόγος για το ζήτημα της υποχρεωτικότητας των εμβολίων που τέθηκε στην περίοδο της πανδημίας ως παράδειγμα αντιδημοκρατικού ολισθήματος.

Με αυτόν τον τρόπο υπάρχει το πρώτο προγραμματικό κείμενο του νέου αριστερού κόμματος της Γερμανίας το οποίο φιλοδοξεί να καλύψει το κενό στο αριστερό πολιτικό φάσμα που δημιουργείται από τις πολιτικές επιλογές της σοσιαλδημοκρατίας και του κόμματος Die Linke, ενώ παράλληλα επιχειρεί να υψώσει φραγμό στην άνοδο της άκρας δεξιάς με το να εκφράζει σε ζητήματα μετανάστευσης, οικολογίας και δικαιωμάτων θέσεις που χαρακτηρίζονται ως συντηρητικές.