Αναδημοσίευση της ανταπόκρισης της απεσταλμένης του ΤΡΡ στο Λονδίνο, Λαμπρινής Θωμά
Το πρώτο μέρος της υπόθεσης που εκδικάστηκε σήμερα, ενώπιον της δικαστού Λαίδης Βικτώριας Σαρπ και του δικαστή Τζόνσον, είναι σημείο σταθμός στην διεθνή προσπάθεια για την απελευθέρωση του ιδρυτή των Ουίκυληκς, Τζούλιαν Ασάνζ. Η υπόθεση αφορά στην προσφυγή της ομάδας δικηγόρων του Ασάνζ με την οποία ζητείται να μην εκδοθεί στις ΗΠΑ αλλά να του δοθεί το δικαίωμα να προσφύγει σε ανώτατα βρετανικά (και ευρωπαϊκά, αναγνωρισμένα από τη Βρετανία) δικαστήρια και να ακυρωθούν οι προηγούμενες αποφάσεις.
Είναι η κατακλείδα δύο προηγούμενων δικαστηρίων, των οποίων οι αποφάσεις ζητείται να απορριφθούν από τους δικηγόρους του δημοσιογράφου. Η πρώτη απόφαση, της δικαστού Βανέσσα Μπαράιστερ, που ανακοινώθηκε τον Ιανουάριο του 2021, ήταν κατά της έκδοσης του Ασανζ, αλλά μόνον για λόγους υγείας και τον κίνδυνο αυτοκτονίας, και άρα αποδεχόταν όλο το σκεπτικό της προσφυγής των ΗΠΑ. Είναι μια απόφαση που αμφισβητείται ακριβώς λόγω του σκεπτικού της. Η προσπάθεια είναι να κηρυχθεί άκυρη, γιατί «είναι λάθος», όπως τονίστηκε και γιατί «δεν έλαβε υπόψιν το Ευρωπαϊκό Δίκαιο», και αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που δείχνουν ότι οι αιτιάσεις των ΗΠΑ δεν έχουν έρεισμα στην Ευρώπη. Βασική προσπάθεια, σήμερα, ν’ αποδειχθεί ότι και βάσει του βρετανικού δικαίου, και βάσει του ευρύτερου ευρωπαϊκού, η έκδοση του Ασσανζ είναι παράνομη.
Ο ίδιος ο Τζούλιαν Ασάνζ, στον οποίο δεν είχε επιτραπεί να παρακολουθήσει εντός του δικαστηρίου την εκδίκαση, αλλά του είχε παραχωρηθεί σχετικό λινκ, ήταν ασθενής και δεν έκανε χρήση αυτού του λινκ.
Η δίωξη του Ασάνζ γίνεται γιατί άσκησε το δημοσιογραφικό επάγγελμα όπως το ασκούμε όλοι οι δημοσιογράφοι σε όλο τον κόσμο, τόνισε, παίρνοντας πρώτος τον λόγο, ο κύριος εκ των υπερασπιστών του, Έντουαρντ Φιτζέραλντ. «Διώκεται γιατί προέβη στη συνήθη δημοσιογραφική πρακτική της συλλογής και δημοσίευσης απόρρητων πληροφοριών, πληροφοριών που είναι αληθείς και μάλιστα προφανούς και σημαντικού δημοσίου συμφέροντος» είπε, για να προσθέσει αργότερα πως πρόκειται για «νομικά άνευ προηγουμένου δίωξη» που οδηγεί σε «κατάφωρη άρνηση δικαιοσύνης» εάν εκδοθεί ο Ασάνζ.
Ο δεύτερος δικηγόρος του Ασάνζ, που πήρε το λόγο, ο Μαρκ Σάμερς, χαρακτήρισε την όλη υπόθεση ως «υποδειγματικό παράδειγμα κρατικής εκδίκησης για την έκφραση πολιτικών θέσεων», θέμα που η δικαστής Μπαράιστερ «δεν έλαβε υπόψιν γιατί αν το ελάμβανε θα ήταν μοιραίο για την απόφασή της».
Στα γραπτά τους υπομνήματα, γεμάτα αναφορές, οι δικηγόροι του Ασάνζ τόνισαν πως «οι αποδείξεις ήταν σαφείς ότι οι ΗΠΑ ήταν διατεθειμένες να καταβάλουν κάθε προσπάθεια, συμπεριλαμβανομένης της κατάχρησης και του ίδιου του δικού τους συστήματος δικαιοσύνης, ώστε να διατηρήσουν το ατιμώρητο των αξιωματούχων τους για τα βασανιστήρια και εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στον περιβόητο “πόλεμο κατά της τρομοκρατίας” τους και να καταστείλουν εκείνους τους φορείς και ακόμη και εκείνα τα δικαστήρια που είναι πρόθυμα και έτοιμα να προσπαθήσουν να λογοδοτήσουν οι εμπλεκόμενοι σε αυτά τα εγκλήματα. Μεταξύ των στόχων αυτών των προσπαθειών, βρίσκεται και ο κύριος Ασάνζ».
Γι’ αυτό ακριβώς και υπενθυμίστηκαν λεπτομερώς όλες οι προσπάθειες απαγωγής ή δολοφονίας του Ασάνζ, την εποχή που ο Μάικ Πομπέο ηγείτο της CIA και κατόπιν του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, επί Τραμπ, όπως και όλα τα στοιχεία περί της παράνομης και εκτεταμένης παρακολούθησης του Ασάνζ μέσα στην πρεσβεία του Ισημερινού, όταν, επί κυβερνήσεως Κορέα, του είχε παρασχεθεί εκεί άσυλο, για τα οποία μάλιστα υπάρχουν 34 μάρτυρες που κατέθεσαν στις ισπανικές αρχές σχετικά. Ο Τζούλιαν Ασάνζ βρισκόταν εκεί, στην πρεσβεία στο Λονδίνο, πάνω από επτά χρόνια.
Όπως τόνισαν και οι δύο δικηγόροι, αν τελικά ο Ασάνζ εκδοθεί, με βάση το κατηγορητήριο, η απόφαση θα χρησιμοποιηθεί για να πολεμηθεί η ερευνητική δημοσιογραφία σε ολόκληρο τον πλανήτη, κάτι που θα βλάψει την ίδια τη δημοκρατία. Τόσο η επιδίωξη μελέτης απορρήτων όσο και η προστασία των πηγών αποτελούν βασικά εργαλεία της λειτουργίας του Τύπου και της Δημοκρατίας.
Όπως επίσης σημειώθηκε, σε περίπτωση που επιστρέψει στην προεδρία των ΗΠΑ ο Τραμπ, και ο Ασάνζ έχει εκδοθεί, δεν πρέπει να αποκλείεται η πιθανότητα να τον διώξουν και δικάσουν για κατηγορίες που δεν περιλαμβάνονται στο αίτημα της έκδοσης, κατηγορίες που στις ΗΠΑ επιφέρουν και θανατική ποινή. Η έκδοση σε χώρα όπου ισχύει η θανατική ποινή, για αδικήματα που την επισύρουν, δεν επιτρέπεται από το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Τα βασικά σημεία των τοποθετήσεων περιληπτικά είναι τα εξής:
Η δίωξη είναι πολιτική και η έκδοση για πολιτικούς λόγους δεν επιτρέπεται από το βρετανικό και το ευρωπαϊκό δίκαιο
Οι ως τώρα αποφάσεις έχουν ληφθεί κακη τη πίστει,
Κατ’ ουσίαν δεν υπάρχει έγκλημα, γιατί οι δημοσιογραφικές πρακτικές που ακολουθήθηκαν είναι πάγιες και, επίσης, γιατί κανένας εμπλεκόμενος δημοσιογράφος από άλλα μέσα δεν διώχθηκε
Η δίκη, όπως και οι προηγηθείσες, αφορά στην ελευθερία του λόγου και αυτή που δικάζεται είναι η Δημοσιογραφία
Οι ΗΠΑ, που προσπάθησαν να απαγάγουν και δολοφονήσουν τον Ασάνζ επί Πομπέο αρχηγού CIA, δρουν εκδικητικά διότι αποκάλυψε τα εγκλήματά τους
Η επίσημη θέση της CIA ότι τα Ουικυληκς είναι «εχθρική μη κυβερνητική υπηρεσία μυστικών υπηρεσιών» (non-state hostile intelligence service) ανοίγει την πόρτα ποινικοποίησης της δημοσιογραφίας παγκόσμια
Οι ποινές (έκδοση) δεν ανταποκρίνονται ακόμη κι αν υπάρχει έγκλημα
Η διαδικασία, για έναν πολίτη τρίτης χώρας, είναι άδικη
Η έκδοση εμπεριέχει και τον κίνδυνο επιβολής της θανατικής ποινής στις ΗΠΑ, ειδικά αν εκλεγεί ο Τραμπ.
Να σημειώσουμε ότι σε περίπτωση που η αυριανή απόφαση είναι εις βάρος του Ασσανζ, οι δικηγόροι του σχεδιάζουν να καταφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το οποιο είχε και την τιμητική του σήμερα στις αγορεύσεις τους. Ωστόσο, αυτή η προσφυγή δεν μπορεί να σταματήσει την έκδοση. Αν αυτή θα γίνει πριν ή μετά επαφίεται στην βρετανική κυβέρνηση.
Ο δικηγόρος των ΗΠΑ, Τζέημς Λιούις, που αναμένεται να μιλήσει αύριο, έχει ήδη υποβάλλει γραπτές εξηγήσεις, στις οποίες δηλώνει αντίθετος στην έφεση, όπως αναμένονταν, και χαρακτηρίζει «άνευ προηγουμένου» τα στοιχεία που έφεραν στο φως τα Ουίκυληκς, κάνοντας και πάλι λόγο για «βλαπτική απειλή στα στρατηγικά συμφέροντα και την εθνική ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών, που έθεσαν σε σοβαρό κίνδυνο την ασφάλεια ανθρώπων». Ο Ασάνζ, κατ’ αυτόν, δεν διώκεται για πολιτικούς λόγους αλλά «επειδή φέρεται να έχει διαπράξει σοβαρά ποινικά αδικήματα», όπως έκρινε η δικαστής Μπαράιστερ. «Η απόφαση είναι άμεμπτη και δεν υπάρχει λάθος», αναφέρει.
Η Δικαιοσύνη που ήταν απ’ έξω
Από τις οκτώ το πρωί, δυόμιση ώρες πριν ξεκινήσει η διαδικασία, είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται στον περιβάλλοντα χώρο του δικαστηρίου χιλιάδες πολίτες, δεκάδες πολιτικοί και δημοσιογράφοι, πολλοί εκ των οποίων έχουν έρθει εδώ, στο Λονδίνο, από κάθε άκρη της Γης.
Οι ομιλίες κορυφαίων πολιτικών – μεταξύ των οποίων ο Τζέρεμι Κόρμπιν, πρώην ηγέτης των βρετανών Εργατικών και η γερμανίδα βουλευτής της Αριστεράς, Σεβίμ Νταγκντελέν -, ακτιβιστών, όπως ο δημοσιογράφος Κρις Χέτζες και ο Βίνι ΝτεΣτεφανο που οργανώνει τον αγώνα για τον Ασάνζ στις ΗΠΑ, της οικογένειάς του, του γηραιού πατέρα του, Τζον Σίμπτον, και της συζύγου του, κράτησαν μέχρι τις 10πμ, όταν ήρθε η ώρα να μπουν στι δικαστήριο όσοι είχαν την σχετική άδεια.
Η Στέλλα Ασάνζ, η δικηγόρος, σύζυγός του και μητέρα των δύο παιδιών τους, ήταν η συντομότερη, αλλά και η πιο συγκινητική. «Δεν ξέρουμε τι να περιμένουμε, αλλά είστε εδώ γιατί όλος ο πλανήτης έχει εδώ στραμμένο το βλέμμα. Από αυτό δεν μπορούν να τη γλιτώσουν. Ο Τζούλιαν χρειάζεται την ελευθερία του και όλοι χρειαζόμαστε την αλήθεια. Ό,τι κι αν συμβεί σήμερα, αύριο και αυτή την εβδομάδα, σας παρακαλώ συνεχίστε να είστε παρόντες».
Ο Τζέρεμι Κόρμπιν συνέδεσε τη Δημοσιογραφία του Τζουλιαν Ασανζ με την γενοκτονία στη Γάζα, που δεν καλύπτεται όπως όφειλε η όντως δημοσιογραφία, και έριξε ευθύνες και στην κυβέρνηση Μπάιντεν, καταλήγοντας: «Αφήστε τον Τζούλιαν Ελεύθερο!».
Η Ρεβέκκα Βίνσεντ, εκ μέρους των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα, κατέληξε: «Αν εκδοθεί ο Ασανζ, όλοι οι δημοσιογραφοι είμαστε μέλλοντες υπόδικοι».
Ιδιαίτερη τιμή επιφύλαξαν οι παριστάμενοι στον Άντριου Φέινστάιν, φίλο του Νέλσον Μαντέλα και πρώην βουλευτή με το Νοτιοαφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο, το κόμμα του Μαντέλα, ο οποίος συσχέτισε τις δολοφονίες δημοσιογράφων στη Γάζα με τις διώξεις του Τζούλιαν Ασάνζ. «Οι δολοφονίες τους είναι συνέχεια της προσπάθειας αφανισμού του Ασάνζ». Και πρόσθεσε πως «όλοι όσοι διέπραξαν αυτά τα εγκλήματα πολέμου [που αποκάλυψε ο Ασάνζ] κυκλοφορούν ελεύθεροι και μάλιστα έχουν επωφεληθεί οικονομικά από αυτά τα εγκλήματα. Και ο Τζούλιαν, που πέταξε στα μούτρα τους την αλήθεια, δικάζεται. Το βρετανικό σύστημα, η βρετανική κυβέρνηση, η αμερικανική κυβέρνηση και ένα ολόκληρο σύστημα βαθιά διεφθαρμένο κρίνονται». Κατέληξε, δε, λέγοντας: «θα παραφράσω τον Νέλσονα Μαντέλα: Όσο ο Ασάνζ δεν είναι ελεύθερος, κανένας μας δεν είναι ελεύθερος». Παρέφρασε την γνωστή φράση του Μαντέλα: «Όσο η Παλαιστίνη δεν είναι ελεύθερη, κανένας μας δεν είναι ελεύθερος».
Η δημοσιογραφία ως στόχος
Τα προσκόμματα που αντιμετώπισαν οι δημοσιογράφοι ήταν περισσότερα από κάθε άλλη φορά. Από τις ημέρες που ζητήσαμε προσβαση για την κάλυψη της δίκης μέχρι την περασμένη Παρασκευή, που μας ανακοινώθηκε ποιών οι διαπιστεύσεις γίνονται δεκτές, ως τη σημερινή παρακολούθηση, το ένα πρόβλημα ακολουθούσε το άλλο. Δημοσιογράφοι με “γαλόνια”, που έχουν καλύψει όχι μόνο τις δίκες του Ασάνζ αλλά και της Τσέλσι Μάνινγκ, όπως ο αμερικανός Κέβιν Γκοσντόλα, πολύπειροι συνάδελφοι από την Αυστραλία, όπως η φίλη του Ασάνζ Μαίρη Κωστακίδη, συνεργάτριες των Ουικυληκς, όπως η Στεφανία Μαουρίτσι, είτε δεν έγινε δεκτό να παρακολουθήσουν – αν δεν έρχονταν στο Λονδίνο – είτε πήραν διαπίστευση και ήρθαν, αλλά δεν μπόρεσαν να εργαστούν γιατί η αίθουσα που διέθεσε γι’ αυτούς το δικαστήριο (μέσω λινκ, αλλά σε πλησίον χώρο) ήταν αίθουσα χωρίς επιφάνειες να ακουμπήσουν τα λάπτοπ τους και, κυρίως, χωρίς ίντερνετ.
Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι όταν λάβαμε τις διαπιστεύσεις μας ενημέρωσαν πως “δόθηκαν άδειες σε Αυστραλία και ΗΠΑ”, στην πρώτη ως πατρίδα του Ασσανζ και στη δεύτερη ως χώρα έκδοσης, χωρίς να ειπωθεί όμως ότι οι άδειες αυτές αφορούσαν μόνοι σε μέσα που έχουν ανταποκριτικά γραφεία στο Λονδίνο. Κοινώς, τα μεγάλα συστημικά μέσα. Κανένας δεν μπορεί να πάρει λινκ για να παρακολουθήσει από την Αυστραλία και η εκεί δημοσιογραφική Ένωση μας ενημέρωσε ότι πρόκειται για κάτι πρωτοφανές, καθώς η Αυστραλία είναι και μέλος της Κοινοπολιτείας…
