Πρώτα ήρθαν οι δηλώσεις του υπουργού Εσωτερικών Ζεράλντ Νταρμαμέν για την ανικανότητα της Ιταλίας να επιλύσει το μεταναστευτικό, που προκάλεσαν μία σφοδρή αντιπαράθεση ανάμεσα σε Γαλλία-Ιταλία. Μάλιστα, οι δηλώσεις αυτές προκάλεσαν την αναβολή της συνάντησης των ΥΠΕΞ των δύο κρατών, ενόψει της προετοιμασίας της επίσκεψης του Ιταλού προέδρου Σέρτζο Ματαρέλα στο Παρίσι. Δηλώσεις που είχαν προκαλέσει τότε και την αντίδραση του Κε ντ’ Ορσέ (ΥΠΕΞ) για την ανάμειξή του, σε μία κρίσιμη φάση των διμερών σχέσεων.
Σχέσεις που είχαν βρεθεί προ ολίγου καιρού επί ξηρού ακμής και πάλι λόγω μεταναστευτικού και που είχαν κρυφτεί κάτω από το χαλί με τη χειραψία του προέδρου Μακρόν με την ακροδεξιά Τζόρτζια Μελόνι στη Ρώμη. Πριν προλάβει να κατασβηστεί η κρίση που πήγε να ξεσπάσει με τις δηλώσεις του Νταρμαμέν, ο επικεφαλής του κόμματος του Μακρόν, Στεφάν Σεζουρνέ, έδωσε λαβή για έναν δεύτερο γύρο στις αψιμαχίες ανάμεσα στη Ρώμη και το Παρίσι. Ο Σεζουρνέ φέρεται να επέκρινε την «απάνθρωπη πολιτική» της Ιταλίας και το γεγονός ότι η Μελόνι λειτουργεί ως «λαγός» για τη δική του ακροδεξιά ηγέτιδα Μαρίν Λεπέν. Μια αντιπαράθεση που εύλογα ενισχύει την πεποίθηση πως ενός άλλου είδους ανταγωνισμός υποκρύπτεται πίσω από αυτήν.
Και ο ανταγωνισμός αυτός δεν είναι άλλος από την πρωτοκαθεδρία στην Ευρώπη στη μετά -Μέρκελ εποχή, που και οι δύο ηγέτες δεν κρύβουν πως εποφθαλμιούν. Ο Μακρόν, που για πολύ καιρό διεκδικούσε με αξιώσεις τα πρωτεία στην Ε.Ε., πληγωμένος πλέον από τις αποτυχίες του στον διεθνή στίβο, αλλά κυρίως από την αντιδημοτικότητα και την αναποτελεσματικότητα στη δική του χώρα, βρίσκεται σε μία υποδεέστερη θέση, τόσο στην Ευρώπη, όσο και στο ΝΑΤΟ. Αντιμέτωπος με μία νέα αποτυχία στις επόμενες Ευρωεκλογές, λόγω της στασιμότητας του κόμματός του, ο Μακρόν επιδιώκει να αλλάξει την ατζέντα και να επιτεθεί στο alter ego της Λεπέν, αποδεικνύοντας στο πρόσωπο της Μελόνι τη φενάκη και των ακροδεξιών υποσχέσεων για συγκράτηση του μεταναστευτικού.
Η Μελόνι, από την άλλη, έχοντας δώσει διαπιστευτήρια και έχοντας εξασφαλίσει, όχι απλά την εμπιστοσύνη της Ε.Ε., αλλά κυρίως την αμέριστη στήριξη της Ουάσιγκτον σε λιγότερο από έναν χρόνο έχει αναπτύξει μία αξιοπρόσεκτα έντονη διπλωματική δραστηριότητα και μάλιστα σε πολλά επίπεδα στην παγκόσμια κλίμακα.
Μέσα στην Ευρώπη, η ακροδεξιά ηγέτιδα έχει καταφέρει να κτίσει μία σχέση συνεννόησης με τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς, σε βαθμό που έχει υποσκελίσει τον Μακρόν -και τούτο ενοχλεί έντονα τον Γάλλο πρόεδρο. Κυρίως όμως, έχει καταφέρει (και λόγω ιδεολογικής συγγένειας) να «κλέψει» από την εξωτερική πολιτική της Γαλλίας την Ανατολική Ευρώπη. Βοηθούσης και της εμπόλεμης κατάστασης στην Ουκρανία, της οποίας η Ιταλία είναι ο κύριος διεθνής συνήγορος και στρατιωτικός προμηθευτής, η Μελόνι -και με τις ευλογίες της Ουάσιγκτον- έχει κάνει πολύ σημαντικά βήματα και έχει συμμαχήσει με την κυρίαρχη πλέον γεωστρατηγικά στην Ε.Ε., Πολωνία.
Η Βαρσοβία, μετά το Ουκρανικό και την «ανεξάρτητη» από τις Βρυξέλλες πολιτική της (πχ είτε σε ό,τι αφορά τα στρατιωτικά, είτε αναφορικά με το ουκρανικό σιτάρι), έχει κατορθώσει και μετατοπίσει το κέντρο βάρους στην Ευρώπη προς τ’ ανατολικά. Εκεί δηλαδή, που βρίσκονται οι ιδεολογικοί συγγενείς της Μελόνι, που με προεξάρχοντα τον Πολωνό πρωθυπουργό Ματέουζ Μοραβιέτσκι , οραματίζονται μία κλειστή στα σύνορά της Ευρώπη. Άποψη, που δεν έχει κρύψει ότι συμμερίζεται και η Μελόνι και το έχει αποδείξει στην εγκάρδια και προγραμματική όπως αποδείχθηκε συνάντησή τους στη Βαρσοβία τον Φεβρουάριο.
Η αεικίνητη Μελόνι έχει καταφέρει να υπονομεύσει τη στρατηγική του Μακρόν για προσέλκυση των χωρών του Βίζεγκραντ στο γαλλικό άρμα επιρροής, αποσπώντας τους από τη Γερμανία. Το αποδεικνύουν άλλωστε οι συναντήσεις της με το αντίπαλο δέος του Όρμπαν, τον αρχηγό του ουγγρικού ακροδεξιού κόμματος Jobbik Μάρτον Γκιονγκιόσι, που επιχειρεί -στα δικά της και της Λεπέν πρότυπα- να μετασχηματίσει την αποκρουστικά νεοφασιστική εικόνα του κόμματός του σε μία «αναβαπτισμένη» συντηρητική και εθνικιστική παράταξη. Παράλληλα, η Μελόνι εργάζεται μέσω του γενικού αναθεωρητισμού που προωθείται στην Ευρώπη να φτιάξει ένα… κεντρώο προφίλ με ακροδεξιές πινελιές. Το ίδιο συμπέρασμα βγαίνει και από την συνάντησή της με τον υπερσυντηρητικό Τσέχο πρωθυπουργό Πετρ Φιάλα στην Πράγα. Αυτή η in exuviis leonis onagrum αλλαγή τομαριού, αποτελεί μία εύστοχη τακτική -όπως αποδεικνύεται όχι μόνον στην Ιταλία, αλλά στην Ισπανία και αλλού- για να μπολιάσει με μία «ήπια» αντιμεταναστευτική και εθνικιστική ρητορεία τις πιο ευάλωτες μάζες και εκλογικά να υφαρπάζει τα πρωτεία από την κεντροδεξιά και τους νεοφιλελεύθερους.
Η Ιταλία αποτελεί εξάλλου «καρφί» στο μάτι της Γαλλίας στην προσπάθειά της να μετατραπεί σε ενεργειακό κόμβο για την Ευρώπη. Μία προσπάθεια που έχει ξεκινήσει μεν από τον προκάτοχο της Μελόνι στην πρωθυπουργία Μάριο Ντράγκι, αλλά που με την ακροδεξιά ηγέτιδα έχει προσλάβει μεγαλύτερη ένταση. Ο ενεργειακός επεκτατισμός της Ιταλίας ενοχλεί τα συμφέροντα των γαλλικών εταιρειών του κλάδου, που είχαν δει στην κρίση της Συρίας και στις εξορύξεις στην Ανατολική Μεσόγειο ένα Ελντοράντο για την κερδοφορία τους.
H Ιταλία εξάλλου και δεν το κρύβει, έχει βλέψεις για τη ΓΓ του ΝΑΤΟ στη μετά-Στόλτενμπεργκ εποχή. Η έντονη δραστηριότητα της Μελόνι, που θέλει να εμπλακεί και να στείλει πολεμικά πλοία μέχρι τον Ειρηνικό, από την Πολωνία, την Ουκρανία, ίσαμε την Ινδία και τον Περσικό Κόλπο, το αποδεικνύει με διάτορο τρόπο. Άλλωστε, η ίδια η Ιταλία είναι η δεύτερη χώρα σε συμμετοχή σε στρατεύματα στις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ και η πέμπτη στη συνεισφορά της στη Συμμαχία. Η Ειδική Ομάδα για την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή έχει ξεκινήσει μετά την πρωτοβουλία της Ρώμης, ενώ το ίδιο το ΝΑΤΟ βλέπει με καλό μάτι την ιδέα της Μελόνι για τη «Διευρυμένη Μεσόγειο», που δεν θα περιορίζει την επέμβαση της Συμμαχίας μόνο στις μεσογειακές χώρες της ή συμμάχους της. Ιδίως τη στιγμή που η νεο-ιμπεριαλιστική επιρροή και διείσδυση της Δύσης στην Υποσαχάρια Αφρική όχι απλά αμφισβητείται, αλλά και εκτοπίζεται (βλέπε Μαλί, Τσαντ, Σουδάν). Την ίδια ώρα Ρωσία και Κίνα καραδοκούν για να αντικαταστήσουν τις «παραδοσιακές» υπερδυνάμεις που ήλεγχαν την περιοχή με πρώτη πρώτη τη Γαλλία, που έχει αναγκασθεί να αποσύρει δυνάμεις της από εκεί.
Η ενεργός ανάμειξη της Ιταλίας στην Αφρική φαίνεται με το σύμφωνο συνεργασίας που υπέγραψε ανάμεσα στο ίδρυμα Med-Or του (και από τη στρατιωτική παραγωγή του) ομίλου Leonardo S.p.A και τη Δημοκρατία του Σουδάν. Ένα σύμφωνο που στόχο έχει να προετοιμάζει τους Janjaweed μαχητές του διεκδικητή της εξουσίας και μέλους της στρατιωτικής χούντας Μοχάμεντ Νταγκάλο «Χεμέντι». Αλλά και νωρίτερα -επεμβαίνοντας ως μη όφειλε- στο ΔΝΤ υπέρ της Τυνησίας, ώστε να αποφευχθεί περαιτέρω η τυνησιακή κοινωνική κρίση, που θα ήταν επιζήμια για τις μεταναστευτικές ροές προς την ιταλική χερσόνησο. Όλα αυτά έχουν ενοχλήσει το Παρίσι.
Η αντιπαράθεση αυτή ενδέχεται να οξυνθεί και από άλλο ένα γεγονός: την απόφαση του Παρισιού να ματαιώσει έως το 2043 την κατασκευή του δικού της τμήματος της γραμμής Λυών-Τορίνου. Μία απόφαση που θα καταρρακώσει τον σχεδιασμό του ιταλικού Εθνικού Προγράμματος Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας, μεγάλο μέρος του οποίου διοχετευόταν ακριβώς σε αυτό το έργο. Εν τούτοις οι περιορισμοί με τους οποίους έχει συναρτήσει η Ε.Ε. την κατασκευή του τμήματος σε κάθε χώρα, καθιστά -στη θεωρία- ασύμφορη την υλοποίηση του γαλλικού τμήματος της γραμμής, που αντιπροσωπεύει το 60% του έργου.
Σημειωτέον, ότι το γαλλικό τμήμα ούτε καν έχει αρχίσει να κατασκευάζεται, ενώ στην ιταλική πλευρά ήδη έχει προχωρήσει η καταστροφή 1.500 καλλιεργήσιμων εκτάσεων και μεγάλης ζώνης δάσους με ιδιαίτερη υγρασία στις Άλπεις, την ώρα που η βόρεια Ιταλία πλήττεται από ανυπέρβλητη ξηρασία! Λέμε βέβαια στη θεωρία γιατί πάντα τα επιχειρηματικά συμφέροντα είναι πιο δυνατά από τη λογική και την πολιτική δεοντολογία κι ενδέχεται να αναγκάσουν την γαλλική κυβέρνηση να υπαναχωρήσει. Άλλωστε και η μόνη δικαιολογία για το έργο -η μείωση κατά… μισή ώρα της απόστασης ανάμεσα στις δύο πόλεις- δεν αποτελεί λόγο για μία τέτοιου μεγέθους περιβαλλοντική καταστροφή που θα προκαλέσει η κατασκευή του. Η απόφαση θα ληφθεί τελεσίδικα στις 22 Ιουνίου, ενώ στις 17 Ιουνίου πραγματοποιείται στη γαλλική Μοριάν διαδήλωση ενάντια στο TAV, στην οποία θα συμμετάσχει και το (κυνηγημένο) ιταλικό κίνημα ενάντια στην καταστροφή της Βαλ ντι Σούζα από την ίδια γραμμή.
Ανεξάρτητα από το βάρος που μπορεί να έχει στη γαλλική απόφαση η κινητοποίηση τούτη, εάν το Παρίσι αποφασίσει την καθυστέρηση, αυτό σημαίνει έναν άτυπο οικονομικό πόλεμο, που κανείς δεν ξέρει πού θα σταματήσει.
