Τι έγινε στην Ελλάδα και στον κόσμο το 2023; Τι μας στιγμάτισε; Τι θέλουμε να θυμόμαστε και τι να ξεχάσουμε μια και καλή; Το Κοσμοδρόμιο δημιούργησε το αλφαβητάρι για το 2023 και σας το παρουσιάζει!
Από πού να αρχίσουμε και πού να τελειώσουμε με αυτή τη λέξη;! Ακρίβεια και αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ θες; Έχουμε. Ακρίβεια στα προϊόντα και τις υπηρεσίες στην εστίαση θες; Έχουμε. Ακρίβεια στα βασικά προϊόντα του νοικοκυριού, δεν πιστεύω να μη θες, γιατί και από αυτό έχουμε (να ‘ναι καλά τα market pass κ. Μητσοτάκη μου!!). Άλλωστε το είχε πει και ο κ. Σταϊκούρας τον Μάρτιο του 2023: «Αυτό που βλέπουμε και θα δούμε, είναι με μειωμένο ρυθμό να αυξάνονται οι τιμές. Αυξήσεις θα συνεχίσουμε να έχουμε. Ουσιαστική μείωση των τιμών δεν θα δούμε, ούτε καν σταθεροποίηση δεν θα δούμε». Ακρίβεια στα φάρμακα θες; Ω, ναι και από αυτό έχουμε. Ωστόσο, για να μη λέμε μόνο για τους δικούς μας, πάμε και μια βόλτα στα διεθνή: Από την ακρίβεια και την αύξηση των ενοικίων στη Βρετανία έως τις διαδηλώσεις κατά της ακρίβειας στη Συρία, στην Κένυα αλλά και στη Μολδαβία.
Πολλές οι μορφές της βίας, πολλά, δυστυχώς, τα περιστατικά στην Ελλάδα: Eνδοσχολική βία ή αλλιώς bullying σχεδόν σε όλη την Ελλάδα (Βόλο, Αττική, Χανιά, Ρέθυμνο, Ελευσίνα) είτε από μαθητές σε μαθητές είτε από καθηγητές σε μαθητές, όπως για παράδειγμα στην Κένυα, αλλά και ενδοοικογενειακή βία είδαμε μέσα στον χρόνο σε Βόλο, Βοιωτία. Βιασμοί, επίσης, κυρίως σε γυναίκες είτε από συντρόφους είτε από αγνώστους. Μην ξεχνάμε και τις γυναίκες στο Αφγανιστάν, εκεί που όχι μόνο πέφτουν θύματα καθημερινής σωματικής βίας, αλλά και ψυχολογικής. Και φυσικά, η οπαδική βία. Ένα μεγάλο κεφάλαιο για τη χώρα μας τον τελευταίο χρόνο: Από τη δολοφονία του Κατσούρη, τον θάνατο αστυνομικού από φωτοβολίδα στου Ρέντη έως την παρέμβαση του Άρειου Πάγου για την αντιμετώπισή της.
Μια θλιβερή λίστα γυναικών-θυμάτων τόσο στην Ελλάδα (10 στο σύνολο για το 2023) όσο στον κόσμο, η οποία είναι η συνέχεια της ενδοοικογενειακής βίας. Από τη Χαλκιδική, τη Νίκαια, τη Θεσσαλονίκη, τη Χαλκίδα, Σαλαμίνα έως την Ιταλία, το Βέλγιο γυναίκες πέφτουν θύματα κακοποίησης (σωματικής και σεξουαλικής) που δυστυχώς καταλήγουν σε δολοφονίες, δηλαδή γυναικοκτονίες.
Το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη είναι αυτό που συγκλόνισε, όχι μόνο την Ελλάδα αλλά ολόκληρη την Ευρώπη τον Φεβρουάριο του 2023. 57 άνθρωποι βρήκαν τραγικό θάνατο κοντά στον οικισμό Ευαγγελισμού στη Λάρισα και έως σήμερα συγγενείς των θυμάτων ψάχνουν τη δικαίωση για τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Ωστόσο, είδαμε τρομακτική αύξηση και στα εργατικά δυστυχήματα: Εργάτες, υπάλληλοι με ελάχιστη έως καμία προστασία σκοτώθηκαν εν ώρα εργασίας: Από την Πρέβεζα, την Κέρκυρα, το Πέραμα έως τη μακρινή Βενεζουέλα.
Και τι δεν έχουμε εδώ: Βουλευτικές (x2), Δημοτικές, Περιφερειακές, Εσωκομματικές! Ξεκινάμε με τις πρώτες βουλευτικές εκλογές, που πραγματοποιήθηκαν στις 21 Μαΐου με πρώτο νικητή τη ΝΔ και καταλήγουμε στις δεύτερες και τελευταίες, που έγιναν στις 25 Ιουνίου, με τελικό νικητή και πάλι (41% είναι αυτό) τη ΝΔ. Να σχολιάσουμε φυσικά το ρεκόρ της αποχής από τις κάλπες, που άγγιξε το 49% παρακαλώ! Και καταλήγουμε στις δημοτικές–περιφερειακές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 16 Οκτωβρίου. Τέλος, εκλογές μέσα στο 2023 είχαμε επίσης και σε: Τουρκία, Ισπανία, Αλβανία, Βρετανία, Σιέρα Λεόνε, Παραγουάη, Γουινέα-Μπισάου.
Ένα δυναμικό μποϊκοτάζ ενάντια στην εταιρεία Zara πραγματοποιήθηκε από οργισμένους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στις αρχές του Δεκεμβρίου του 2023. Όλα ξεκίνησαν από τη νέα καμπάνια της εταιρείας, «The Jacket», που μοντέλα ήταν τυλιγμένα με λευκό ύφασμα και πλαστικό, με πολλούς χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να υποστηρίζουν, ότι τα εν λόγω μοντέλα παραπέμπουν στους χιλιάδες θανάτους Παλαιστίνιων και την αιματοχυσία της Γάζας. Το «#BoycottZara» έγινε trend σε χρόνο ρεκόρ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με την εταιρεία να αφαιρεί εν τέλει τις φωτογραφίες από τα ΜΚΔ της.
Ποικιλία θεμάτων και όρεξη να γράφουμε, έχουν οι ΗΠΑ. Από τους εξωγήινους έως τις μαζικές απολύσεις σε εταιρείες, την ποινική δίωξη σε βάρος του Ντόναλντ Τραμπ (αναμφισβήτητα ιστορικό γεγονός, αφού πρόκειται για την πρώτη ποινική δίωξη πρώην προέδρου των ΗΠΑ) τη βοήθεια προς την Ουκρανία και φυσικά την βοήθεια και τις συνομιλίες με το Ισραήλ εν μέσω αιματοχυσίας στη Λωρίδα της Γάζας.
Σημαντικοί άνθρωποι-προσωπικότητες του πολιτισμού, της πολιτικής, του αθλητισμού, της μουσικής, της τέχνης, της επιστήμης, των γραμμάτων μας αποχαιρέτησαν το 2023 για πάντα. Μερικοί από τους οποίους: Βασίλης Βασιλικός, Κάτια Νικολαΐδου, Πέτρος Θέμελης, Γιώργος Γραμματικάκης, Χρόνης Αηδονίδης, Αίας Μανθόπουλος, Νίκος Σκουλάς, Μανώλης Δραγώγιας, Ρόμπι Ρόμπερτσον, Γιώργος Γεωργίου, Νίκος Ξανθόπουλος, Βασίλης Καρράς, Γιώργος Μιχαλακόπουλος, Μάθιου Πέρι, Γιάννης Ιωαννίδης, Μάικλ Γκάμπον, Ίαν Ουίλμουτ, Τζακ Σόνι, Μυρσίνη Ζορμπά, Τίνα Τέρνερ, Θεόδωρος Πάγκαλος, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, Μίλαν Κούντερα, Μαριάννα Βαρδινογιάννη, Sinead O’ Connor.
7 Οκτωβρίου η ημερομηνία που άλλαξε τον κόσμο. Η ημερομηνία που άρχισαν οι δολοφονίες παιδιών, γυναικών, αμάχων στη Λωρίδα της Γάζας. Η ημερομηνία που το Ισραήλ με τον Νετανιάχου άρχισε να βομβαρδίζει σχολεία, νοσοκομεία, σπίτια αμάχων στην προσπάθειά του να εξαλείψει τη Χαμάς. Λίγες ώρες εκεχειρίας και παύση των πυρών και μετά ξανά νεκροί. Πολιτικοί της Δύσης στο πλάι του Ισραήλ, την ώρα που στη Γάζα δεν υπάρχουν καύσιμα, τροφή, φάρμακα και οι αρρώστιες αυξάνονται ολοένα και πιο πολύ. Πάνω από 20.000 νεκροί μεταξύ τους χιλιάδες παιδιά και δυστυχώς δεν σταματάμε εδώ…
Σαν βόμβα έσκασε η αποχώρηση του Αλέξη Τσίπρα από την προεδρία στο ΣΥΡΙΖΑ, σαν βόμβα, εξίσου, έσκασε και η εμφάνιση του Στέφανου Κασσελάκη στην προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία έφερε (μαζί με τις μαζικές αποχωρήσεις) τα πάνω-κάτω στο κόμμα! Εσωκομματικές εκλογές στο ΣΥΡΙΖΑ στις 17 Σεπτεμβρίου και βρίσκει τον κ. Κασσελάκη νικητή με ποσοστό 45,47% έναντι της κα. Αχτσιόγλου. Τα υπόλοιπα γνωστά σε όλους μας: Σχεδόν καθημερινές αποχωρήσεις από το ΣΥΡΙΖΑ, «Γιατί με είπες Έφη και όχι κα. Έφη;» και μια Ομπρέλα που χάθηκε στον ουρανό…
Με ένα «Δεν το γνώριζα…» του κ. Μητσοτάκη σχετικά με τις υποκλοπές, που ταλανίζουν τον πολιτικό χώρο κοντά στα τρία χρόνια, ξεκίνησε ο νέος γύρος για το 2023. Τι και αν στο, θρυλικό, debate του Μαΐου ο κ. Μητσοτάκης παραδέχτηκε, ότι ο κ. Ανδρουλάκης δεν αποτελεί κίνδυνο για την Ελλάδα, τι και αν υπόσχεται πόλεμο κατά των παράνομων λογισμικών, τι και αν συζητήθηκε το θέμα των υποκλοπών στη Βουλή, τι και αν αλλάζουν χέρια οι δικογραφίες με τον κ. Ανδρουλάκη να ζητά να διασταυρωθούν οι λίστες, οι υποκλοπές, όπως φαίνεται, θα μας απασχολήσουν έντονα και το 2024.
24 Ιουλίου ήταν, όταν το X σε μαύρο φόντο έκανε την εμφάνισή του και το άσπρο πουλάκι πέταξε μακριά από το Twitter. Ο Ίλον Μασκ είχε προειδοποιήσει για αλλαγές στη μεγάλη πλατφόρμα και τελικά το έκανε: Αλλαγές, διαφημίσεις, κυρώσεις, λογοκρισία, όλα στο μεγάλο πιάτο του δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία, με τη δημοτικότητα της πλατφόρμας να φουντώνει και πάλι. Ωστόσο, μεγάλη άνοδο είδε το 2023 και το TikTok με τους Έλληνες πολιτικούς να το χαίρονται δεόντος (δες Μητσοτάκη, Μπακογιάννη) και εμείς να κλαίμε (από τα γέλια).
Η κακοκαιρία Daniel που έπληξε τη Θεσσαλία (Βόλος, Καρδίτσα) τον Σεπτέμβριο του 2023, όχι μόνο φανέρωσε τα τεράστια λάθη στα αντιπλημμυρικά έργα (που είτε δεν έγιναν ποτέ, είτε έγιναν λανθασμένα), αλλά και την οδύνη των κατοίκων των περιοχών αυτών, που είδαν τις περιουσίες τους να χάνονται σε μια στιγμή. Τραγικός απολογισμός: 17 νεκροί άνθρωποι και πάνω από 40.000 νεκρά ζώα. Μια ανελέητη κακοκαιρία που έφτασε λίγο αργότερα και στη Λιβύη σκοτώνοντας χιλιάδες κατοίκους.
Ελεύθερες παραλίες, χωρίς πολυτελείς ξαπλώστρες μέσα στη θάλασσα ζητούσαμε το καλοκαίρι του 2023 με το «Κίνημα της Πετσέτας» να παίρνει σάρκα και οστά. Οργανώσεις όπως αυτή της Ρόδου «Ομπρέλα» καθώς και η Κίνηση Πολιτών Πάρου για Ελεύθερες Παραλίες έδωσαν το παρών και κατάφεραν, σε πολλές περιπτώσεις, την ελεύθερη πρόσβαση στις παραλίες! Η δράση αυτή ήρθε ασφαλώς σε σύγκρουση με επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται παραλίες, προκαλώντας την παρέμβαση της Δικαιοσύνης.
Με τα πακέτα βοήθειας, (όπλα, F-16 και δισεκατομμύρια δολάρια), να πηγαίνουν στην Ουκρανία, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι και το 2023 ζήτησε από τις χώρες της Δύσης ακόμα περισσότερα όπλα, ακόμα περισσότερα χρήματα, με τις ΗΠΑ και τον Μπάιντεν να του τα δίνει, με τη Δανία επίσης καθώς και η Ολλανδία. Αποτέλεσμα αυτών, ο Ζελένσκι να δηλώσει στις αρχές του Δεκεμβρίου: «Η Δύση δεν μας έδωσε πολλά όπλα και η αντεπίθεση στη Ρωσία δεν πήγε καλά».
Ένα ναυάγιο στα τέλη του Ιουνίου που συγκλόνισε την Ελλάδα, καθώς πνίγηκαν 82 άνθρωποι και διασώθηκαν 104. Με τα διεθνή μέσα (BBC, Guardian, Le Monde) να αποδίδουν τις ευθύνες βύθισης του πλοίου, που μετέφερε 600 μετανάστες και πρόσφυγες, στο ελληνικό Λιμενικό καθώς ούτε βοήθησε εγκαίρως στη ρυμούλκησή του, ούτε στη διάσωση των επιβατών. Έρευνα θα κάνει και η Ε.Ε. για το ναυάγιο, βάζοντας στο στόχαστρο Frontex και ελληνικές αρχές. Η Ελλάδα στις 17 Ιουνίου θα κηρύξει τριήμερο πένθος.
Στη σύνοδο των BRICS (Νότια Αφρική) ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θα δηλώσει, ότι η χώρα του επιθυμεί να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, τον οποίο, όπως υποστήριξε ο ίδιος, «εξαπέλυσαν η Δύση και οι δορυφόροι της». «Η Ρωσία αποφάσισε να στηρίξει τους ανθρώπους που αγωνίζονται για τον πολιτισμό τους, τις παραδόσεις τους, τη γλώσσα τους και το μέλλον τους. Οι ενέργειές μας στην Ουκρανία υπαγορεύονται από ένα μόνο πράγμα – να βάλουμε τέλος στον πόλεμο που εξαπέλυσαν η Δύση και οι δορυφόροι της στην Ουκρανία εναντίον των ανθρώπων που ζουν στο Ντονμπάς (ανατολική Ουκρανία)» θα πει ο Πούτιν. Ενώ, τον Ιούνιο του 2023 εγκαταλείπει τη Ρωσία και μεταβαίνει στην Λευκορωσία ο επικεφαλής της εταιρείας μισθοφόρων Βάγκνερ, Γιεβγένι Πριγκόζιν, μετά από τη λήξη της ανταρσίας βαριά οπλισμένων πολεμιστών του και την απόπειρά του να προελάσει μέχρι τη Μόσχα. Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ συνεχίζουν τις κυρώσεις στη Ρωσία!
Από τους φονικότερους σεισμούς (μεγέθους 7,8 και 7,6 βαθμών Ρίχτερ) των τελευταίων ετών έπληξε την Τουρκία-Συρία την 6η Φεβρουάριου του 2023. Τραγικός απολογισμός: Πάνω από 45.000 Τούρκοι νεκροί στις νοτιοανατολικές επαρχίες της χώρας και 4.267 Σύροι. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι ζημιές υπολογίζονται πάνω από 100 δισεκατομμυρία δολάρια. Πολύνεκροι σεισμοί σημειώθηκαν επίσης στην Κίνα, στο Αφγανιστάν και στο Μαρόκο.
Δεν είναι υπερβολή να πούμε, ότι ζούμε σε μια διαρκή τεχνολογική επανάσταση. Πόσο γρήγορα μπήκε στις ζωές μας η εταιρία OpenAI με το «παιδί» της ChatGPT και άλλαξε τα πάντα σε ολόκληρο τον πλανήτη, συμβάλλοντας βασικά στις δημοκρατικές αξίες; Μέχρι και η Google παρουσίασε ένα νέο εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης (AI) σε συνεργασία με μεγάλα ονόματα του Τύπου, αναφέροντας ότι αυτό θα βοηθήσει τους δημοσιογράφους να γράφουν τα άρθρα τους! Μέχρι και ανέκδοτο τραγούδι των Beatles ηχογραφήθηκε με τεχνητή νοημοσύνη. Μέχρι πού θα φτάσει;
Στα μέσα του Ιουνίου εξαφανίστηκε στο βυθό του Ατλαντικού, κοντά στο ναυάγιο του θρυλικού Τιτανικού, το τουριστικό υποβρύχιο Titan. Ένα πρόβλημα στον θάλαμο πίεσης θα στοιχίσει τρεις μέρες αργότερα τη ζωή πέντε ατόμων.
Οι πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2023 θα μπορούσαμε να πούμε, ότι ήταν από τις πιο καταστροφικές. Έλαβαν χώρα κυρίως μετά τις 17 Ιουλίου: Στην ανατολική και δυτική Αττική, το Λουτράκι, τη Ρόδο, τη Κέρκυρα, τη Μαγνησία, τη Φθιώτιδα, την Εύβοια, τον Νομό Έβρου, καταστρέφοντας ολοσχερώς 1.800.000 στρέμματα, οδηγώντας στην εκκένωση χιλιάδων κατοίκων και επισκεπτών. Τραγικός απολογισμός: 27 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Ωστόσο, και στην Λατινική Αμερική δασικές πυρκαγιές αφήνουν πίσω τους δεκάδες νεκρούς και χιλιάδες τραυματίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι μεγάλες πυρκαγιές στη Χαβάη που άφησαν πίσω τους 97 νεκρούς ανθρώπους.
118 ημέρες κράτησε η απεργία των ηθοποιών (σωματείο SAG-AFTRA) στο Χόλιγουντ, οι οποίοι διεκδικούσαν καλύτερες αμοιβές και εγγυήσεις σχετικά με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Πρόκειται για μια σημαντική απεργία, καθώς παρέλυσε τη βιομηχανία του θεάματος, καθυστερώντας τις εργασίες σε πολλές μεγάλες τηλεοπτικές εκπομπές και ταινίες. Η απεργία τελείωσε στις 6 Δεκεμβρίου με το σωματείο SAG-AFTRA και τα μεγάλα κινηματογραφικά στούντιο να καταλήγουν σε μια δοκιμαστική συμφωνία για ένα νέο συμβόλαιο.
Μεγάλη η λίστα και εδώ: Αρχικά, έχουμε τις νέες ταυτότητες, με πάνω από 10% των Ελλήνων να θεωρούν, ότι αποτελούν απειλή για την ελευθερία. Έπειτα, έχουμε την κλιματική αλλαγή με λιγότερο από το 17% να εκτιμά ότι «δεν υπάρχει σημαντική κλιματική αλλαγή και είναι υπερβολές όσα λέγονται για το θέμα». Τέλος, έχουμε και το μείζον θέμα του κορονοϊού, που εδώ και τρία χρόνια ταλανίζει τον πλανήτη με το 6% των Ελλήνων, να απαντά ότι δεν υπήρξε ποτέ…Συνωμοσιολογίες, ψεκασμένοι; Το μέλλον θα δείξει!
Ωχ!
Ωχ το ρεύμα!
Ωχ οι φόροι!
Ωχ η ακρίβεια!
Ωχ οι φωτιές!
Ωχ τα τρένα!
Ωϊμέ με λίγα λόγια…
Φτιάξε και εσύ το δικό σου αλφαβητάρι για το 2023 και δημοσίευσέ το στα σχόλια!
Καλή Χρονιά σε όλες και σε όλους!
